Đặc điểm và tác dụng của cây Đậu Săng (đậu Chiều) trong canh tác trồng trọt hữu cơ
Đặc điểm cây đậu săng (đậu chiều)
Cây đậu săng còn có tên gọi khác là Đậu cọc rào, đậu chè, đậu chiều, móc đậu. Tên khoa học là Cajanus cajan ( L.) Millsp, thuộc họ Ðậu – Fabaceae.
Cây nhỏ, cao 1-3m. Cành hình trụ, có lông ngắn. Lá mọc kép so le, 3 lá chét nguyên, hình mũi mác, dài 7-10 cm, rộng 1,5 – 3,5 cm, lá chét tận cùng lớn hơn, gốc thuôn hoặc tròn, đầu rất nhọn, hai mặt có lông mềm, mặt trên có màu lục sẫm, mặt dưới có màu trắng nhạt, gân nổi rõ, cuống chung dài 2,5m, lá kèm nhỏ.
Cụm hoa mọc thành chùm ngụ ở kẽ lá và đầu cành; hoa vàng hoặc đỏ; dài có lông, có 4 răng đều; cánh hoa sớm rụng, cánh cờ rộng, nhị 2 bó; bẩu có lông.
Quả đậu dẹt, có lông, đầu có mũi nhọn, hạt lồi lên rất rõ, 3-5 hình cầu hơi dẹt, màu vàng nâu.
Mùa hoa quả: tháng 1-3
Ở Việt Nam, đậu săng (đậu chiều) cũng được trồng từ rất lâu đời ở nhiều nơi, nhất là các tỉnh trung du, núi thấp và đồn bằng Bắc Bộ.
Cây đậu săng (đậu chiều) trong canh tác trồng trọt hữu cơ
Đối với canh tác trồng trọt hữu cơ, đậu săng (đậu chiều) thường được trồng làm hàng rào tại khu vực vùng đệm để ngăn ngừa ô nhiễm từ bên ngoài vào khu vực canh tác với chiều cao cây đậu săng lên đến 3m. Ngoài ra, cây đậu săng còn có thể trồng để tạo bóng mát trong khu vực canh tác hữu cơ đặc biệt đối với nông trại canh tác chè hữu cơ. Đậu săng còn có thể trồng để làm nới trú ngụ cho loài kiến.
Rễ của đậu săng tương tự như bộ rễ của các loại cây họ đậu khác trong việc cải tạo nâng cao chất lượng của đất thông qua việc cố định đạm.
Lá của đậu săng cũng chứa một hàm lượng đạm nhất định. Nên vào mùa sinh trưởng lá của đậu săng được cắt tỉa và phủ lại gốc hoặc phủ lên gốc của các loài cây trồng khác trong nông trại hữu cơ. Phủ lá tại gốc có tác dụng giữ độ ẩm giảm sự bốc thoát hơi nước cho đất, tạo lớp mùn trên mặt đất, giảm sự phát triển của cỏ dại, cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng hữu cơ.
Hạt đậu săng dùng để ăn như các loại đậu khác. Hạt đậu săng rất dễ để giống vì vậy rất thuận lợi cho các trang trại hữu cơ cần giống hữu cơ cho vụ tiếp theo.
Cây đậu săng (đậu chiều) được trồng tạo hệ sinh thái tại Nông trại hữu cơ
Cách trồng cây đậu săng (đậu chiều)
Cây đậu săng có thể sống nhiều năm vì vậy lá và rễ của đậu săng có thể thu hoạch hoặc cắt tỉa quanh năm.
Đậu săng không kén đất, được trồng làm hàng rào và lấy quả ăn. Cây được trồng bằng hạt. Mùa gieo hạt vào tháng 2,3,4 hàng năm (đậu săng dễ dàng sinh trường và phát triển nên có thể trồng đậu săng quanh năm). Khi trồng, chỉ cần bổ hốc gieo hạt, lấp đất lại và tưới ẩm (đối với khu đất nghèo nàn về dinh dưỡng và độ kết dính kém nên làm bầu đầu săng khi gieo hạt, cây con lớn ra bầu tỉ lệ sống sẽ cao). Không cần bón lót cho đậu săng. Cây đậu săng có khả năng sinh trưởng tốt, ra hoa kết quả hàng năm.
Đậu săng làm thực phẩm
Hạt của đậu săng được dùng làm thực phẩm, nhưng không phổ biến và ưa thích như các loại đậu khác. Quả non có thể xào nấu như các loại đậu ván đậu đũa. Nếu thu hạt thì khi quả chín, hai về phơi khô và đập lấy hạt.
Click to rate this post!
[Total: 1 Average: 5]
